Pytanie:
Czy zmiana konstrukcji dachu tj. wykonanie w dachu dwuspadowym tzw. kukułek, wymaga pozwolenia na budowę?
Czy wykonanie pokoi mieszkalnych na poddaszu wymaga uzyskania pozwolenia na budowę?
Jakie działania winien podjąć nadzór budowlany?
Czy zmianę konstrukcji należy traktować jako rozbudowę?
Czy zmianę konstrukcji należy traktować jako samowolnie wykonane roboty budowlane i legalizować na podstawie art. 51 pr. bud.?

Odpowiedź:
Stosownie do treści art. 3 pkt 6-7a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane - dalej pr. bud., w brzmieniu obecnie obowiązującym, przez termin budowa należy rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego; przez termin roboty budowlane, należy zaś rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego, przebudowa – to natomiast wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji.

Stosownie do treści art. 29 ust. 1 pkt 1a pr. bud. pozwolenia na budowę nie wymaga budowa wolno stojących budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane – w takiej sytuacji ustawa przewiduje jedynie obowiązek zgłoszenia. Rozbudowę, w świetle definicji zawartej w art. 3 pr. bud. należy traktować tak samo jak budowę, a zatem i rozbudowa budynku mieszkalnego jednorodzinnego będzie wymagała jedynie zgłoszenia. Tak samo będzie wyglądała kwestia przebudowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego – prawo przewiduje jedynie obowiązek zgłoszenia, który ciąży na inwestorze danego zamierzenia budowlanego (art. 29 ust. 2 pkt 1b pr. bud.).

Na gruncie przepisów pr. bud. brak jest definicji legalnej pojęcia rozbudowa, choć termin ten mieści się w zakresie pojęciowym "budowa". Zarówno w orzecznictwie, jak i doktrynie ukształtował się pogląd, że "zawarta w art. 3 pkt 7a pr. bud. definicja legalna "przebudowy" stanowi podstawę do rekonstrukcji znaczenia pojęcia "rozbudowy" – na zasadzie wnioskowania a contrario.

W rezultacie przyjmuje się powszechnie, że przez rozbudowę należy rozumieć zmianę charakterystycznych parametrów istniejącego obiektu budowlanego, takich jak kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość (zob.: T. Asman, Z. Niewiadomski (w:) Prawo budowlane, art. 3, Nb 7; W. Piątek (w:) Prawo budowlane. Komentarz, pod red. A. Glinieckiego, Warszawa 2012, uw. 10 do art. 3; wyrok WSA z dnia 21 listopada 2006 r., II SA/Bk 428/06; wyrok WSA z dnia 9 lutego 2012 r., II SA/Wr 870/11; wyrok WSA z dnia 5 kwietnia 2012 r., II SA/OL 81/12 – orzeczenia dostępne w CBOSA). [...] nie sposób odmówić słuszności stwierdzeniu, że skoro, jak to już wyżej wspomniano, "przebudowę" stanowią takie roboty budowlane, których wynik w żaden sposób nie zmienia bryły obiektu budowlanego, to w sytuacji, gdy nastąpi nawet nieznaczna zmiana tej bryły, będziemy mieć do czynienia z "rozbudową" lub "nadbudową" obiektu (por. wyrok WSA z dnia 10 grudnia 2010 r., II SA/Lu 521/10, CBOSA)" - wyrok WSA w Poznaniu z dnia 25 września 2013 r. IV SA/Po 640/13.

W doktrynie podkreśla się, iż w związku z nieostrym, niedookreślonym charakterem terminu "rozbudowa" każdorazowo niezbędne będzie dokonanie wykładni z uwzględnieniem indywidualnego charakteru sprawy. To nadzór budowlany, biorąc pod uwagę wszelkie okoliczności sprawy będzie musiał wykazać, czy wskutek wykonania przedmiotowych prac doszło do zmian charakterystycznych parametrów istniejącego budynku.

Jeżeli w przedmiotowym stanie faktycznym właściwy organ uzna, iż doszło do zmiany charakterystycznych parametrów - będziemy mieli do czynienia z rozbudową. W takim przypadku legalizacja winna nastąpić na podstawie art. 48 pr. bud (art. 48 ust. 1 pkt 2 pr. bud.).

Jeśli zaś, w wyniku przeprowadzonego postępowania organ uzna, iż w niniejszym stanie faktycznym doszło jedynie do przebudowy procedura legalizacyjna opierać się będzie na normach zawartych w art. 50 pr. bud. obejmująca swym zakresem m.in. wykonywanie bez ważnego pozwolenia na budowę lub zgłoszenia robót budowlanych niebędących budową.

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie Serwis Budowlany Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów