Przepisy zawarte w projekcie ustawy o architektach, inżynierach budownictwa oraz urbanistach mają przywrócić regulowany charakter zawodu urbanisty, jednak w inny sposób niż regulacje prawne obowiązujące przed 2014 r. Przedłożony do konsultacji projekt nie zakłada utworzenia izby. "Zdecydowano się na model oparty o nadzór ministerialny, uznając działalność urbanisty za ściśle związaną z procesami wykonywania władzy publicznej. Pozwoli to ministerstwu na bieżące reagowanie na negatywne zjawiska oraz lepszą koordynację wykonywania tego zawodu" - wskazuje resort budownictwa w komentarzu dla Serwisów Informacyjnych Wolters Kluwer Polska.

Projekt ustawy zakłada, że zawód będzie mogła wykonywać osoba, która została wpisana do centralnego rejestru osób posiadających prawo do wykonywania zawodu urbanisty. Prowadzenie rejestru będzie zadaniem ministra właściwego do spraw gospodarowania przestrzenią i mieszkalnictwa.

Urbanista nawet bez odpowiedniego wykształcenia
Do rejestru będzie mogła zostać wpisana osoba, która kumulatywnie spełni przesłanki określone w art. 130 ust. 2. projektu ustawy, czyli posiada pełną zdolność do czynności prawnych, korzysta z pełni praw publicznych, nie była karana za przestępstwo umyślne, przestępstwo skarbowe lub za nieumyślne przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu obrotu gospodarczego oraz złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin potwierdzający prawo do wykonywania zawodu urbanisty.

Co niepokojące, przepisy projektu ustawy zakładają, że do egzaminu zostaną dopuszczone wszystkie osoby posiadające tytuł zawodowy magistra albo równorzędny. Powyższe oznacza, że od kandydata nie będzie wymagane ukończenie określonego profilu studiów oraz posiadanie specjalistycznego wykształcenia. 

"Jest to zapis niespotykany w innych obszarach wiedzy, dyscyplinach i zawodach, w szczególności tych, które są wprost, bądź mają cechy zawodów zaufania publicznego (lekarz, prawnik, architekt), a więc są zawodami polegającymi na wykonywaniu zadań o szczególnym charakterze z punktu widzenia spraw publicznych. Z troski o realizację interesu publicznego, wykonywanie takich zawodów wiązać się powinno nie tylko z samodzielnością i wysokimi kwalifikacjami etycznymi, o które, zgodnie z proponowanymi zapisami, ma dbać opiniowana ustawa, ale też z profesjonalizmem, specjalistycznym wykształceniem i doświadczeniem zawodowym" - wskazują urbaniści.

Zagrożenie dla urbanistyki 
Towarzystwo Urbanistów Polskich zwraca uwagę, że projektowane regulacje stanowią zagrożenie dla urbanistyki, ładu przestrzennego i jakości przestrzeni. "Oddanie zadań związanych z projektowaniem urbanistycznym i planowaniem przestrzennym w ręce osób z wykształceniem niezwiązanym z kształtowaniem przestrzeni (polonistów, matematyków, lekarzy weterynarii), które zdobywają na kursach czy szkoleniach umiejętność zdania egzaminu, a nie rzetelną wiedzę i umiejętności projektowania, jest zagrożeniem dla urbanistyki, ładu przestrzennego i jakości przestrzeni Polski" - czytamy w komunikacie.  

Projekt ustawy rujnuje system kształcenia
Zdaniem Towarzystwa Urbanistów Polskich, rozszerzenie możliwości wykonywania zawodu na wszystkie osoby z wykształceniem wyższym, podważa autorytet i sens działalności uczelni wyższych.

"Projekt ustawy rujnuje system kształcenia na kierunkach architektura i urbanistyka oraz gospodarka przestrzenna. Nauczanie urbanistyki i planowania przestrzennego na wyższych uczelniach staje się wobec proponowanej regulacji bezcelowe. Wiedza i umiejętności zdobyte w trakcie pięcio - czy sześcioletnich studiów na Wydziałach Architektury lub kierunku Gospodarka Przestrzenna okazują się zbędne do uzyskania prawa do wykonywania zawodu urbanisty" - podkreślają władze TUP.

Wejście w życie
Przepisy wprowadzające, które docelowo mają być zamieszczone w ustawie - Przepisy wprowadzające Kodeks urbanistyczno-budowlany, przewidują wejście w życie ustawy o architektach, inżynierach budownictwa oraz urbanistach po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.

Źródło: Rządowe Centrum Legislacji, Towarzystwo Urbanistów Polskich

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie Serwis Budowlany Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów